Kinder

Çocuklarda Gelişim Aşamaları
1-3 Yaş Çocuğu: Eğitimde amaç, özbakım becerilerinin kazandırılması, kazanılmış olanların desteklenmesi, özgüven - özdenetimin yerleştirilmesi, birlikte yaşama kurallarının kavratılması, duygusal ve sosyal gelişimin desteklenmesidir.

Olgunluk düzeyi ile ilgili olmayan eğitim temel güven duygusunu sarsar. Güvensiz çocuk çevreye uyumda zorlanır, kararsız ve tepkili olur. Bu nedenle çocukların gelişim aşamalarını bilmek ve buna uygun beklentiler geliştirmek gereklidir. Bu yaş grubunda programın özünü “dikkat eğitimi” oluşturur. Dikkat süresinin ve yoğunluğunun arttırılması esastır. Günlük etkinliklerde, büyük - küçük kas kontrolünün sağlanmasına, ifade edici dilin gelişiminin desteklenmesine, el - göz koordinasyonun geliştirilmesine özen gösterilmelidir.

Tutarlı, dengeli, kararlı oluş, özellikle bu yaş grubunda güven duygusunun gelişimini destekler. Özgüven- özdenetimin gelişimi için, çocuğa tanınan deneyim fırsatları, duygusal ve sosyal iletişim önemlidir. Sosyal ve duygusal iletişimin sağlıklı olduğu ailelerde, çocuklar kendilerini denetleme arzusunu, küçük yaşlardan itibaren kazanırlar.

Sert denetim, sürekli değişen tutarsız – kararsız tutum karşısında olan çocuk kendisini ifadede zorlanır, tedirgin olur. Aşırı hoşgürü, ödül ya da ceza bağımlılık gelişmesine neden olur. Davranışların, neden sonuç ilişkisi içerisinde değerlendirilmesini sağlayan açıklama, ikna etme, kanıt gösterme yolunu seçip kararlı, tutarlı, dengeli ve ılımlı yaklaşım ile, sağlıklı iletişimin temelini atmış oluruz.

4-5 Yaş Çocuğu: Temel ihtiyaç oyundur. Çocuk oyunla öğrenir, olgunlaşır, tecrübe, kazanır, bağımsızlaşır, sosyalleşir. Bu yaş çocuğu özbakım becerilerini kazanmış, kendi kendine yeterlidir bu nedenle deneyim fırsatları tanınmalıdır. Kendine ve çevresine zarar vermez, çünkü el – göz - beden koordinasyonu gelişmiştir. Hareketleri dengeli, kararlı, amaca yönelik bilinçlidir. Kolaylıkla yeni ve karmaşık beceriler edinebilir. Özdenetim gelişmiştir, kurallara önem verir, hatta hoşlanır. Kurallar karşısında uyumludur.

Beden gelişimi yavaşlamıştır. Buna karşın sözlü iletişim gelişmiştir, soruları çoktur. Cevaplarımız kısa ve doğru olmalıdır. Düşüncelerini ifadede rahattır , duygularını ifade ederken zorlanabilir, destek isteyebilir.

Benlik duygusu gelişmiştir. Mantıksal düşünme, kavrama gelişmiş, sembolik düşünce gelişmektedir. Bu dönemde duyguları dalgalıdır. Bu nedenle ılımlı, kararlı ve tutarlı davranmak özellikle çok önemlidir. Bu dönemde güven duygusu da gelişmektedir; dikkatlidir ve öğrenmeyi sever.

Bu dönemin en belirgin özelliği özdeşimdir. Çocuk anne - babanın hal ve tavırlarını benimser, özümser. Bu hal bilinçli olmadan öte ruhsal bir durumdur. Taklit ve model alma önemli bir unsurdur ve cinsiyet kavramının doğru yerleşebilmesi için ebeveynin iyi bir model olması önemlidir. Ailesi ile birlikte olmaktan keyif alır, çevresi ile çatışması azalmış, çevresi ve kendisi ile barışıktır, uyumlu, istekli, kararlı ve rahattır. Bu dönemde, kısa süreli öfke nöbetleri olabilir, heyecanlarını kolaylıkla denetleyebilir. Nedenini açıklayamadığı tedirginlikleri kaygıları, hatta korkuları vardır ve bunları değişik biçimlerde açığa vurur, bildikleri arttıkça korkuları azalır. Bu dönemin çarpıcı özelliklerinden biri de , kabul edilme isteğidir.

Yaptıklarının onaylanması ve övgü alması onu çok mutlu eder ve olumlu davranışlarının yerleşmesine destek olur. Duyuş, düşünüş, tutum ve davranışlar çocuğa hissettirilmelidir.

6 Yaş Çocuğu: Çocuğun dış dünyaya açıldığı,topluma karıştığı dönemdir.
* Özbakım becerilerini kazanmış, bağımsızlaşmış, aile merkezinin dışına çıkmıştır.
* Çocukluk hastalıkları bitmiş,büyüme hızı yavaşlamıştır.
* Cinsel kimlik kazanılmış, cinsinin eğilimleri belirginleşmiştir.
* Hareketleri dengeli, kararlı, bilinçli ve amaca yöneliktir.
* El - göz - beden koordinasyonu sağlanmıştır.
* Canlı, hareketli sürekli bir şeyler ile ilgilidir.
* Dil gelişmiş, kelime bilgisi yetişkine eşittir. Duygu ve düşüncelerini ifade edebilir.
* Üstbenlik - özdenetim gelişmiştir. İyi - kötü, doğru - yanlışı ayırt edebilir.
* Heyecanlarını denetleyebilir,duygularını ifade yollarını bulmuştur.
* Nedensiz korkuları azalmıştır, doğa üstü güçlerden ürker.
* Kurallara önem verir.
* Mantıksal düşünme, kavrama gelişmiş, sembolik düşünce yerleşmiştir.
* Hayal ve gerçek ayırt edilebilir.
* Gününün büyük bir kısmını oyunla, arkadaşları ile geçirebilir. Arkadaşlık ön plandadır, özdeşim grup lideri ile kurulur, genelde kendi cinsi ile oynar, kendini beğendirme çabasındadır. Grup oyunlarını tercih eder, çekişme eksik olmaz, üstünlük kurmak ister. Yarışma,beceri gösterme çok önemlidir.
* Öğrenmeye hazırdır,sever,denemek ve beceri kazanmak ister,başardıkça keyif alır,güveni artar.

Okul Çocuğu: Dış dünya ile gerçek anlamda tanıştığı,topluma karıştığı dönemdir. Ana-baba bağımlılığı azalmıştır. Bütün gününü evin dışında geçirebilir, temel alışkanlıklar yerleşmiştir, kendi kendine yeterlidir. El- göz- beden koordinasyonu gelişmiş, sözel ifade yetişkin seviyesindedir.

Zihinsel gelişimini tamamlamış çocuk, öğrenmeye hazırdır. Yarışma, beceri gösterme ve çalışkanlık, kazanma ve beğenilme dönemin en belirgin özelliğidir. Çocuk başarılı olmak için değil, ailenin - öğretmenin beğenisini almak için çalışır, ilgi, destek, iyi öğrenme ortamı çok önemlidir. Çocuk beğenildiğini, kabul edildiğini, sevildiğini, takdir edildiğini hissederek ailesi ile uyumlu ve güvenli bir ortamda büyür, gelişir, başarılı olur, yeteneklerini kullanabilir, kendini geliştirir, olgunlaşır. Bu dönemde özdeşim anne-babadan öğretmene kaydığı için, okul - aile işbirliği çok önemlidir.

Çocuk cinsel kimliğini kazanmış, cinsinin eğilimleri belirginleşmiştir. Oyunlarda cinsiyet ayırımı başlamıştır, karşı cinsi küçümser, birlikte oturmak, oynamak istemez, kızdırır. Bunun yanında cinsel ilgi ve meraklar ergenlik çağına kadar duraklamadadır. Arkadaşlık bağları güçlüdür, toplu ve kuralları oyunları tercih ederler. Ancak üstünlük kurma istekleri nedeni ile, aralarında çatışma, çekişme eksik olmaz.

Duygu ve düşüncelerini ifade yollarını bulmuştur, heyecanlarını denetler. Üstbenlik gelişmiştir, iyi - kötü, doğru - yanlış ayırt edilebilir. Mantıksal düşünme kavrama gelişmiş, sembolik düşünce yerleşmiştir. Özdenetim gelişmiş, kendini denetleme ve yönetme becerisini kazanmıştır. Hareketleri dengeli, kararlı, bir amaca yöneliktir. Hayal ve gerçeği ayırt edilebilir, korkuları nedensiz değildir. Bu yaşlarda canlı ve hareketlidir. Kurallara büyük önem verir.

Bu dönemde aile ile çocuk arasında sağlıklı iletişim, yeterli ilgi ve sevgi önem kazanır.